Medisch gezinshuis

Wat is een medisch gezinshuis?

In een medisch gezinshuis wonen kinderen die (tijdelijk) niet bij hun eigen ouders kunnen wonen met een medische hulpvraag samen met de gezinshuisouders en andere gezinshuiskinderen. Deze kinderen hebben, naast de uitdagingen die vaak voorkomen in gezinshuizen, ook een beperking op medisch, cognitief of motorisch vlak.

Het kan bijvoorbeeld gaan om kinderen die afhankelijk zijn van sondevoeding of zuurstof, of kinderen met een complexe lichamelijke beperking. Naast therapieën en omgangsafspraken hebben deze kinderen vaak ook afspraken in het ziekenhuis, bij revalidatiecentra of andere behandelaars. De zorg is intensiever – maar juist ook heel waardevol.

Een medisch gezinshuis biedt deze kinderen een zo normaal mogelijk thuis, met ruimte om te groeien en te ontwikkelen binnen de structuur van een gezin.

Welke medische handelingen moet ik kunnen uitvoeren?

In een medisch gezinshuis verzorg je kinderen met een intensieve medische zorgvraag. Dat betekent dat je allerlei verpleegkundige handelingen in de thuissituatie uitvoert. Denk aan het toedienen van sondevoeding (via een voedingssonde of PEG-sonde), toedienen van medicijnen (oraal, per injectie of via infuus/pomp), verzorgen van een tracheacanule (inclusief zuigen van de luchtwegen), monitoren van saturatie en hartslag en omgaan met hulpmiddelen zoals zuurstofapparatuur of een rolstoel. Afhankelijk van de kinderen in jouw gezinshuis kun je te maken krijgen met uiteenlopende aandoeningen: bijvoorbeeld een stofwisselingsziekte waarbij 24-uurszorg nodig is, hersenletsel (NAH), ernstige lichamelijke beperkingen, epilepsie of ademhalingsondersteuning. Je hoeft niet alles al te kunnen voordat je begint – je medische achtergrond geeft je een sterke basis en specifieke handelingen leer je indien nodig met extra training. Wat telt is dat je bereid bent deze zorg op je te nemen.

Uiteraard moet voor deze medische handelingen deskundigheid aanwezig zijn. Bij de start heeft ten minste één van de gezinshuisouders een verpleegkundig diploma (mbo-4 of hbo Verpleegkunde). Je staat er bovendien niet alleen voor: je werkt nauw samen met artsen en therapeuten van het kind. Voor bijzondere handelingen krijg je vaak instructie van het ziekenhuis (bijvoorbeeld hoe een specifieke pomp werkt of hoe je moet handelen bij noodsituaties). En heb je even twijfels of vragen, dan kun je terugvallen op gedragsdeskundigen van Zorgmuiters of met de verantwoordelijk behandelaar van het ziekenhuis.

Wat betekent dit voor mijn eigen gezin?

Een medisch gezinshuis starten is niet alleen een verandering voor jou, maar ook voor je eventuele partner en kinderen. Je haalt intensieve zorg in huis en daarmee ook extra verantwoordelijkheid en soms onvoorspelbaarheid. Het is belangrijk om je gezin hier goed op voor te bereiden. Bespreek samen de beslissing en geef iedereen de ruimte om zorgen of verwachtingen uit te spreken. In een medisch gezinshuis wonen doorgaans een of twee kinderen met een ernstige medische behoefte bij een gezinshuisouder thuis. Dit kan ontzettend verrijkend zijn – kinderen leren om te gaan met diversiteit, zorgzaamheid en verantwoordelijkheid. Maar het kan ook pittig zijn, bijvoorbeeld als er ’s nachts medische alarmen afgaan of veel ziekenhuisbezoeken nodig zijn.

Hoe verloopt de samenwerking met het ziekenhuis?

Een medisch gezinshuis staat nooit op zichzelf – we vormen een schakeltje in de keten van zorg rond het kind. De samenwerking met ziekenhuizen en andere zorginstellingen is daarom intensief en essentieel. Veel van 'onze' kinderen komen direct uit het ziekenhuis (bijvoorbeeld langdurig opgenomen geweest) en kunnen dankzij het gezinshuis eerder uit het ziekenhuis ontslagen worden. Voordat een kind naar huis komt, zorgen we samen met het ziekenhuis voor een goede overdracht: je draait als gezinshuisouder vaak een tijdje mee in het ziekenhuis om de specifieke verzorging van dat kind te leren kennen. De kinderarts of specialist bespreekt met jou het medisch beleid, en we maken duidelijke afspraken wie waarvoor bereikbaar is.

Ook na de plaatsing blijft het ziekenhuis betrokken. De kinderen hebben regelmatig controles of behandelingen in het ziekenhuis, bij revalidatiecentra of andere specialisten. Als gezinshuisouder ga je mee naar deze afspraken, zodat je de arts goed kunt informeren hoe het thuis gaat en de instructies kunt meekrijgen. Als gezinshuisouder coördineer je de zorg thuis en houdt contact met alle externe behandelaars. Dat betekent korte lijnen met bijvoorbeeld de kinderverpleegkundige van het ziekenhuis. In noodgevallen kun je overleggen of het kind tijdelijk terug moet naar het ziekenhuis, maar de insteek is juist om zoveel mogelijk zorg thuis te bieden. We merken dat ziekenhuizen het medisch gezinshuis als een waardevolle partner zien: het kind ligt niet onnodig lang in het ziekenhuis, maar krijgt thuis liefdevolle zorg, terwijl het ziekenhuis beschikbaar blijft voor acute of gespecialiseerde interventies. Die samenwerking verloopt meestal in de vorm van periodieke evaluaties en een gedeeld zorgplan. Kortom, je werkt hand in hand met het ziekenhuis: zij leveren de hoogcomplexe medische expertise, jij biedt de dagelijkse zorg en observatie in de thuisomgeving. Samen zorgen we ervoor dat het kind de best mogelijke zorg krijgt, in het ziekenhuis én thuis.

Wat is het alternatief voor deze kinderen?

Als medisch gezinshuiskinderen niet in een gezinshuis zouden wonen, waar zouden ze dan zijn? Het alternatief voor deze kinderen is vaak minder ideaal. Veel van deze jongeren zouden zonder medisch gezinshuis langdurig in het ziekenhuis of een instelling verblijven, soms op een gespecialiseerde kinderafdeling of verpleegtehuis. Een gezinshuis biedt een veel huiselijkere omgeving om in op te groeien – en is bovendien een stuk goedkoper. Een ziekenhuisbed is geen plek om een jeugd door te brengen als het niet strikt nodig is. Dankzij medische gezinshuizen kunnen kinderen na een ziekenhuisopname alsnog in een gezin opgroeien met broertjes en zusjes om zich heen.

Eenvoud

In de visie van Zorgmuiters behoort het nemen van beslissingen en het uitvoeren van taken zoveel als mogelijk plaats te vinden door de professional die het kind dagelijks ziet. Zorgmuiters werkt samen met gezinshuisouders die putten uit kennis uit hun opleiding, levenservaring en gezonde boerenverstand. Gezinshuisouders maken het werkelijke verschil en processen dienen hen te ondersteunen.

Zorgmuiters biedt protocollen, maar verwelkomt werkwijzen die beter werkbaar zijn en de kwaliteit verhogen. Processen zijn helder beschreven en software voor cliëntregistratie is ingericht op een manier die voor zowel de gezinshuisouder als de jeugdige goed te begrijpen is. Zo houden zij tijd over voor een goede pot voetbal of samen een film kijken.

Kwaliteit

Gezinshuizen staan sterker indien zij deel uitmaken van een collectief. De coach reflecteert met de gezinshuisouders op situaties die zich hebben voorgedaan en denkt mee over het inrichten van zorg die past bij het individu. De gedragsdeskundige helpt met haar expertise bij complexe problematiek van een kind.

Gemeenten kunnen rekenen op de kwaliteit en continuïteit van Zorgmuiters. We zijn ISO-gecertificeerd, houden korte lijnen met de IGJ en werken nauw samen met jeugdbeschermers, kennisinstituten en collega-zorgaanbieders.

Bij Zorgmuiters maken we fouten. We delen lastige situaties met elkaar, ook als het niet is gegaan zoals gehoopt, zodat we het de volgende keer beter doen. Eerlijk en open, dat is wat betrokkenen van Zorgmuiters mogen verwachten.

Persoonlijk

De lijnen binnen Zorgmuiters zijn kort. De gedragsdeskundige en coach komen regelmatig over de vloer, kennen de kinderen en leven mee met wat er speelt. Via intervisie, leergangen en de Zorgmuitersdag leren gezinshuisouders elkaar kennen en versterken ze elkaar.

Gezinshuisouders werken lokaal samen met andere mensen. Op deze manier worden duurzame relaties gebouwd, die de samenleving en de zorg versterken. Denk bijvoorbeeld aan een werkervaringsplek voor een jongere bij de bakker die al jaren het brood levert bij het gezinshuis.

Heel normale lokale contacten kunnen onwaarschijnlijk bijzondere mogelijkheden opleveren. Het klinkt misschien pretentieus, maar volgens ons kan met recht gezegd worden: waar Zorgmuiters is, verandert de samenleving.

Transparant

Zorgmuiters houdt slechts 6 % van het tarief in (met een minimum van € 1.579,93 per maand) om de kwaliteit van de geboden zorg te kunnen waarborgen. We zijn volledig transparant over de besteding van de gelden. De ene helft gaat naar coaching (15%), gedragsdeskundige ondersteuning (25%) en kwaliteitsbeheer (10%). De andere helft gaat naar bedrijfsvoering (25%), registratiesoftware (5%), zorgcoördinatie (10%) en overige kosten (10%).

Zorgmuiters kan werken voor deze voordelige tarieven, omdat processen eenvoudig georganiseerd zijn en veel taken direct bij de gezinshuisouders liggen. Een andere reden waarom wij de overhead zo laag kunnen houden is omdat veel experts, waaronder gezinshuisouders, belangeloos met ons meedenken. Iedereen die ideeën heeft om zorggeld nog meer ten goede te laten komen aan de kinderen en jongeren nodigen wij van harte uit om dit met ons te bespreken!

Eerlijke tarieven

Zorgmuiters is ervan overtuigd dat gezinshuisouders een groot verschil maken in het leven van kinderen en jongeren. In een tijd waarin op zorg bezuinigd wordt, willen wij actief bijdragen aan de betaalbaarheid van het jeugdzorgstelsel. Zo proberen we iets waardevols te koesteren.

Dat doen we op twee manieren. Ten eerste hebben we onze organisatie zo ingericht dat de overhead zeer laag blijft en vrijwel al het geld terechtkomt bij de directe gezinshuiszorg. Ten tweede berekenen we ieder jaar welk tarief toereikend is. Dit noemen we het visietarief. In de meeste regio’s ligt dat onder het maximumtarief, waardoor we bewust minder declareren dan we zouden mogen.